Chorwacja

Chorwacja to kraina tysiąca wysp położonych malowniczo wzdłuż całego wybrzeża Adriatyku. Oprócz gór, plantacji latorośli i gajów oliwnych, Chorwacja proponuje także krystaliczne morze i przyjazny ciepły klimat, sprzyjający dobremu wypoczynkowi. Doskonała kuchnia chorwacka z owocami morza, wyśmienitym dalmatyńskim winem i rakiją umili urokliwe ciepłe wieczory przy regionalnej muzyce.

Geografia - położenie
Republika Chorwacji leży w Europie Centralnej nad Morzem Adriatyckim. Państwa graniczące z nią to: Słowenia, Węgry, Serbia, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina, Włochy (granica morska). Łącznie z wyspami (1185 wysp) Chorwacja to obszar o wielkości 56 542 km2. Korcula, Pag, Krk, Cres, Dugi Otok to te najbardziej znane wyspy.

Klimat
Chorwacja w swojej części kontynentalnej to głównie klimat umiarkowany, podobny do klimatu Polski. Temperatura jednak jest przeciętnie wyższa niż u nas. W regionach wyżynnych panuje klimat górski, charakteryzujący się większymi opadami. Na wybrzeżu natomiast turystów dopieszcza klimat typowo śródziemnomorski. W sezonie oznacza to ciepłe suche lato, a dla tych, którzy wybierają się do Chorwacji zimą – średnią temperaturę oraz możliwe, ale krótkotrwałe opady. Na wybrzeżu wieją silne wiatry bora i yugo, jednak nie są one dominujące w porównaniu z innymi elementami pogody.
Średnie Temperatury

msc. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
temp. 11 11 13 16 21 25 27 27 24 20 15 12

Historia
Pierwsze wzmianki o osiedlaniu się Chorwatów na terenach Dalmacji i Panonii pochodzą z VII w. Wcześniej na obszarze dzisiejszego państwa rządzili Rzymianie i Grecy. Korona Chorwacji przypadła po raz pierwszy Tomisławowi w 925 r. Chorwacja cieszy się niezależnością dosyć krótko. Od 1089 r. rozpoczyna się tu okupacja węgierska. W XII w. Chorwacja ulega natomiast wpływom weneckim. Atrakcyjne położenie wabiło przez wieki wielu władców innych państw. Chorwacja stała się zatem łupem Turków, Habsburgów, Francuzów. Wiosna Ludów w połowie XIX w. przyniosła ożywienie patriotyczne. Ante Starčević założył Partię Prawa, a w latach 1905 - 1906 r. koalicja serbsko - chorwacka wygrała wybory na terenach Chorwacji i Dalmacji. Podczas I wojny Światowej Komitet Jugosłowiański prowadził rozmowy ze stroną serbską na temat zjednoczenia państw południowych jako Jugosławii. Po raz pierwszy proklamowane jest przyjęcie nazwy Królestwo Jugosławii. W okresie II Wojny Światowej Ante Pavelić proklamuje już bezpośrednio utworzenie Niezależnego Państwa Chorwackiego. W 1945 r. Chorwacja staje się republiką (jako jedna z sześciu w Socjalistycznej Federalnej Republice Jugosławii). W latach siedemdziesiątych coraz bardziej dąży do autonomii, głównie ze względu na rozwój gospodarczy. W 1991 r. dochodzi do wojny chorwacko - jugosłowiańskiej, w wyniku której 8 października 1991 r. Chorwacja ogłasza swoją niepodległość. W 1992 r. po akceptacji nowego państwa przez Wspólnotę Europejską i USA, zostaje przyjęta do ONZ. Chorwacja jest członkiem Unii Europejskiej od 1 lipca 2013 na mocy tzw. Traktatu akcesyjnego podpisanego 9 grudnia 2011 r.

Ustrój Polityczny
Chorwacja jest republiką parlamentarną. Panujący tu ustrój polityczny to demokracja parlamentarna, oparta na podziale władzy. Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego parlamentu mającego silną pozycję. Konstytucja Chorwacji została uchwalona w 1990 roku, dziewięć lat później została zmodyfikowana po raz pierwszy, natomiast po raz drugi w 2001 roku.

Kultura
Na terenie Chorwacji miesza się wiele kultur: słowiańska, zachodnioeuropejska jak i śródziemnomorska, można tu więc odnależć elementy charakterystyczne dla wielu nacji. Ze względu na to, że Chorwacja jest dość młodym krajem wpływy innych krajów są niezwykle znaczące dla jej kultury, która stanowi ciekawą mieszankę.

Kuchnia
Inaczej jest na wschodzie i inaczej w środkowej oraz południowo - zachodniej Chorwacji. Jedni wolą pikantne zestawy, drudzy preferują typową kuchnię śródziemnomorską, czyli owoce morza i makaron. W zależności od regionu pojawiają się tu różne dania. Rosół, gulasz czy potrawy mięsne, albo owoce morza (na wybrzeżu) są w różnym wydaniu. Chorwacja to m.in. risotto z owocami morza, krewetki w sosie własnym, spaghetti z rybą, brodetto – ryby duszone i podawane z kaszą. Obowiązkowym dodatkiem jest tu czosnek i oliwa. Do tradycyjnych potraw należą:

indyk z makaronem,
burek – mięso zapiekane w cieście,
kluski serowe na słodko.

Wśród napojów triumfy święci ciemne piwo, śliwowica i dalmatyńskie wino.

Mieszkańcy
Populacja Chorwacji wynosi około 4,5 mln mieszkańców. Ich znaczna większość to Chorwaci (prawie 90%) natomiast największą mniejszością narodową są Serbowie ( ok. 4,5%). Około 96% Chorwatów uznaje za swój język ojczysty chorwacki, który to jest językiem urzędowym; jednakże w części gmin językami urzęowymi są również języki mniejszości narodowych min.: serbski i węgierski. Znaczna większość Chorwatów jest katolikami (ok. 88%), natomiast ok. 4,5 % jest wyznawcami protestantyzmu.

Pamiątki
Do najpopularniejszych pamiątek z Chorwacji należą wyroby złotnicze i wszelkiego rodzaju ozdoby. Najbardziej znana jest morčić, czyli głowa w turbanie, którą przypina się do łańcuszka. Oprócz tego warto kupić jedwabny krawat albo zwyczajnie tradycyjne spożywcze wyroby charakterystyczne dla Chorwacji, czyli trufle, wina, grappę, śliwowicę, oliwę z oliwek lub ser z wyspy Pag.

Waluta
Jednostką monetarną jest kuna /HRK/, podzielona na 100 lip.

Przykładowe Ceny
W sklepach spożywczych: woda mineralna 1l. 6 HRK chleb pszenny – 5-7 HRK jogurt owocowy – 3-5 HRK ziemniaki 1 kg – 3,5 – 5 HRK winogrono 1 kg. – 10 HRK banany 1 kg – 8 HRK piwo, butelka 0,5 l. – 5 HRK czekolada – 7 HRK
W barach i restauracjach: spaghetti – 35 HRK piwo – 10-15 HRK hamburger – 12 HRK pizza mała – 20-30 HRK hot-dog – 12 HRK obiad – jedno danie, wino od 45 HRK lody – jedna gałka – 5-7 HRK

Warto zobaczyć:

Trogir położony na południu Chorwacji ma tę zaletę, że łatwo stąd (dzięki dużemu portowi) dostać się na pobliskie wysepki. Trogir sam w sobie jest niewielki, ale uroczy. Mieści się na niedużej wysepce między stałym lądem, a wyspą Čiovo, nad zatoką Kastel. Pierwsze budynki stanęły tu za sprawą greckich kolonialistów w III w. p.n.e., a do dziś zachowało się wiele budynków z okresu panowania weneckiego. Stare miasto Trogiru figuruje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. Podobnie jak w przypadku Splitu, proponujemy rozpocząć wycieczkę po tym „mieście-muzeum" od rivy – bulwaru przyportowego, z którego widoczny jest kamienny most na wyspę Čiovo. Dookoła starego miasta wznoszą się średniowieczne mury obronne. Aby dostać się do centrum starówki trogirskiej trzeba przejść przez Bramę Morską z XVI w. Z pewnością nie można przeoczyć na starym mieście konwentu św. Mikołaja, pochodzącego z XI w., placu Jana Pawła II pełnego kafejek i restauracji, przy którym znajduje się katedra św. Wawrzyńca. Ten ostatni jest zdecydowanie najważniejszym zabytkiem miasta Trogir. Jest to bowiem bazylika romańska, której budowa rozpoczęła się w XII w. Zabytkowe płaskorzeźby przedstawiające sceny biblijne, obrazy włoskich artystów epoki renesansu oraz trzynastowieczny portal rzymski tworzą niepowtarzalną atmosferę modlitwy. W jednej z naw znajduje się słynna kaplica św. Jana Ursiniego z jego sarkofagiem, a jednym z wyjść katedry jest trzynastowieczny portal. Po drugiej stronie placu trafimy na pałac Ćipiko, ratusz, wieżę zegarową i loggię miejską z przełomu XIV i XV w., bogato zdobioną płaskorzeźbami. Z tyłu loggii znajduje się średniowieczny kościół św. Barbary z IX w. Na południu starego miasta położona jest twierdza Kamerlengo – bardzo dobry punkt widokowy miasta.

Dubrownik określany mianem Perły Adriatyku, założony został w VII w. na południowym krańcu Chorwacji, tuż nad Morzem Adriatyckim. Samo położenie zachęca już do odwiedzin. Mury obronne okalają półwysep, na którym znajduje się stare miasto. Na zachodnim jego brzegu zobaczymy Wielką Studnię Onufrego z połowy XV w. Przy placu warto zwrócić uwagę przede wszystkim na siedemnastowieczny kościół Zbawiciela, a vis-a-vis czternastowieczny klasztor Franciszkanów. Aby zwiedzić wschodni Dubrownik, można przejść spacerem jego główną arterią – ulicą Stradun, lub zgubić się ze zwykłej ciekawości w sieci uliczek, gdzie z pewnością natkniemy się na najstarsze kamienice. Na wschodnim brzegu przywita nas Kolumna Orlanda (Rolanda) i Wieża Zegarowa przy placu Luža. Wokół Starego Portu od północy ku południowi mieszczą się:

Twierdza Ravelin,
Klasztor Dominikanów,
Pałac Sponza z XVI w., prezentujący styl gotycki i renesansowy,
Ratusz miasta,
Teatr Narodowy,
Pałac Rektora, którego fundamenty stoją w tym miejscu od 1200 r.,
Twierdza św. Iwana, gdzie obecnie znajduje się Muzeum Morskie.

Najpiękniejsze widoki rozpościerają się z murów miasta, dlatego też polecamy spacer wzdłuż nich. Spragnionych kąpieli morskich informujemy, że na wschód od portu znajduje się niewielka urocza piaszczysta plaża z wyjątkowo szmaragdową wodą...
Split /Chorwacja/ - to drugie co do wielkości miasto w Chorwacji, położone w rejonie Dalmacji. Bliskość morza i gór zarazem uatrakcyjnia Split na tyle, że co roku ściągają tu turyści z całego świata. Aby poczuć atmosferę miasta proponujemy spacer po Rivie - nadmorskiej promenadzie obsadzonej palmami. Malowniczy port, kafejki i restauracje zachęcą do dalszego zwiedzania. Kierując się na północ przez Brązową Bramę, dotrzemy do centrum starego miasta przy Pałacu Dioklecjana (Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO). Kompleks pochodzi z przełomu III i IV w. n.e. Był siedzibą rzymskiego cesarza, a później miejscem ucieczki dla uchodźców. W założeniu pałac obejmował 200 budynków na ogromnym obszarze. Dziś między pozostałościami z tamtego okresu funkcjonują tu także nowoczesne budynki. Aby obejrzeć to, co zostało z czasów pobytu cesarza, należy udać się do Mauzoleum Rzymskiego. Dodatkowo, dla spragnionych historii, funkcjonuje tu również Muzeum Miejskie prezentujące historię miasta Split. Najbardziej charakterystycznym miejscem jest perystyl, na którym mieści się kafejka otoczona kolumnadą. Tuż obok znajduje się Katedra św. Dujama. Po drugiej stronie starego miasta usytuowany jest natomiast pierwotny ratusz miejski i targ, wokół którego można dostrzec zabytkowe renesansowe rezydencje. Stąd można albo udać się na północny zachód, żeby zobaczyć jak wygląda dzisiejszy Split, albo z powrotem na promenadę, zahaczając po drodze o Pałac Milesi.

Korcula trzecia co do wielkości wyspy chorwackiej Dalmacji. Na wyspie znajdziecie Państwo barwną i wielowiekową historię i zabytki architektury, a przede wszystkim wspaniałą przyrodę, czyste morze, kilometry plaż, urokliwe zatoczki i zieleń lasów piniowych. Korcula to doskonałe miejsce zarówno do plażowania i kąpieli morskich, jak i zwiedzania – można stąd odwiedzić wspaniały Dubrownik, zielona wyspę Mljet, czy tez słynne miejsce pielgrzymek Medjugorje. Nasze hotele położone są w Vela Luce, pięknej miejscowości położonej w dużej i spokojnej zatoce. Jest to doskonałe miejsce dla amatorów nurkowania, znajdują się tu bowiem doskonałe tereny do podwodnych wypraw. Oprócz atmosfery sprzyjającej wypoczynkowi, znajdziecie tu Państwo liczne bary, tawerny i restauracje serwujące przepyszne dania kuchni dalmatyńskiej i doskonałe miejscowe wino.

Wyspa Krk jest drugą co do wielkości wśród wysp chorwackich i największą wyspą wokół zatoki Kvarner. Latem jest miejscem bardzo obleganym. Na wyspę łatwo się dostać dzięki mostowi mierzącemu półtora kilometra i prowadzącemu z Rjeki. Stolica wyspy to Krk. Jak wszędzie, tak i tutaj dużo jest pozostałości rzymskich i weneckich. Głównym zabytkiem jest tu katedra z XII w. Niedaleko znajduje się galeria mieszcząca obrazy włoskich artystów, bazylika Matki Boskiej oraz zamek miejski. Do kurotów na wyspie Krk należą niewątpliwie miejscowości takie jak: Baška z piękna plażą i Vrbnik (położony na klifie świetny punk widokowy na stały ląd).

Obydwie wyspy - Mljet i Lastovo stają się coraz bardziej popularnymi miejscami na letnie wędrówki. Na wyspie Mljet znajduje się trzynastowieczny klasztor benedyktynów oraz Park Narodowy. W 70% Mljet pokryta jest lasami. Znajdują się tu również dwa słone jeziora, w których można się kąpać. Lastovo z kolei ma do zaoferowania swoją stolicę o tej samej nazwie. Lastovo uznawane jest za wyspę idealną na aktywny wypoczynek - uprawianie sportów wodnych, wędkarstwa, żeglarstwa, pieszych wędrówek wśród bujnej roślinności, etc

Makarska Między górami Biokovo i Adriatykiem, w Dalmacji, leży miejscowość Makarska, która stała się rdzeniem nazwy dla Riwiery chorwackiej, będącej magnesem dla turystów złaknionych słońca i przepięknych krajobrazów. Obsadzona palmami riva sprzyja wieczornym spacerom, a miasteczko wypełnione po brzegi kawiarniami i restauracyjkami jest idealne na wakacje. Turecko - wenecką przeszłość miasta można poznać w Muzeum Miejskim, natomiast centrum duchowym Makarskiej jest barokowy kościół św. Marka

Orebić znajduje się na krańcu Półwyspu Plješac, a w przeszłości był to ważny chorwacki ośrodek morski. Dzisiaj to jeden z głównych ośrodków turystycznych. W swojej ofercie posiada niezliczone hotele, bary i restauracje, ale także korty tenisowe i boiska. Nieopodal - na wzniesieniu, znajduje się klasztor Franciszkanów z końca XV w. oraz kościół Gospa od Angela. Dobre miejsce na rozpoczęcie wędrówek po zielonej okolicy (gaje oliwne, piniowe) i pobliskich górach

Dalmacja jest krainą historyczną położoną wzdłuż wybrzeża adriatyckiego, do którego oprócz owego wybrzeża należą również nadbrzeżne wyspy. Dalmacja jest oddzielona od Bośni łańcuchem Alp Dynarskich, które tworzą wysoką barierę. Gospodarka Dalmacji opiera się głównie na turystyce, rolnictwie (oliwki, figi, winorośle – z dalmackich winnic pochodzi ok. połowa chorwackiego wina, oraz cytrusy) oraz hodowli (kozy i owce). Najważniejsze miasta położone na terenie Chorwacji to Dubrownik, Zadar, Split i Kotor.

Plitvickie Jeziora - Park Narodowy, gdzie na obszarach porośniętych przez buki, jodły, świerki i klony, na długości ponad 8 km, znajduje się 16 turkusowych jezior położonych tarasowo i połączonych ze sobą 72 wodospadami. Obszar parku zaliczany jest do światowego dziedzictwa naturalnego i jest chroniony przez UNESCO. Okolice Parku Narodowego słyną z wyrobu doskonałych serów i miódów, które będzie można na miejscu zakupić.

Mostar polecamy zabytkowe centrum średniowiecznego miasteczka założonego przez Turków , przejdziemy Starym Mostem, symbolem miasta (wpisanym na listę UNESCO) - Most ten, zbudowany w XVI w. przez tureckiego sułtana, jest jedną z najbardziej znanych budowli na Bałkanach. Zburzony podczas wojny i odbudowany w ostatnich latach, obecnie znowu łączy obie strony. Następnie odwiedzimy meczet Koski Mehmed-Paszy, dom turecki oraz dzielnicę Stara Carsija (tradycyjne warsztaty rzemieślnicze, restauracje z lokalną kuchnią, meczety, z których dobiegają głosy muezinów wzywających do modlitwy).

Park Narodowy Krka - położony na terenie ukształtowanym przez rzekę o tej samej nazwie. Rzeka Krka, płynąc przez wapienne podłoże wytworzyła nieregularne koryto - najciekawsze miejsce to niemal półkilometrowy odcinek, gdzie rzeka przepływa przez 17 kaskad, szerokich prawie na 100 m, pokonując spadek terenu o wysokości 45 metrów.

Pula -polecamy zwiedzanie między innymi amfiteatru z czasów rzymskich, który jest jedną z najlepiej zachowanych tego typu budowli na świecie, jak również antyczny Łuk Triumfalny Sergiusza, świątynie Augusta, Bramę Herkulesa oraz Forum z budynkiem ratusza miejskiego z XIII wieku

Pag - wyspa - część wyspy to prawie księżycowy obraz nagich gór, druga część to piękne plaże (Zrce, Strasko czy Planjka należą do najatrakcyjniejszych nad Adriatykiem), wiecznie zielone drzewa oliwne i pomarańczowe, drzewa laurowe, figi i mnóstwo aromatycznych ziół. Rośliny aromatyczne są podstawą karmienia owiec, stąd włąśnie pochodzi słynny paski ser. Charakterystycznym zjawiskiem dla wyspy są badania UFOlogów nad słynnym paskim trójkątem. Na podstawie badań geologicznych, stwierdzono, że kamienie wewnątrz trójkąta paszkiego są jaśniejszego koloru niż kamienie na zewnątrz trójkąta, jak również pod wpływem promieniowania ultrafioletowego emitują czerwone światło. Po objeździe wyspy odwiedzimy zabytkową Novaliję, słynącą z unikalnego, antycznego akweduktu z I wieku. Następnie przejedziemy do stolicy wyspy,miasta Pag, gdzie zwiedzimy pałac dworski, pałac biskupi i kościół, w którym pomieszano 3 style. Zobaczymy bardzo ciekawe muzeum solarstwa z pokazem odzyskiwania soli. Świetną pamiątką z Pagu są koronki, miejscowe wyroby są porównywane do brukselskich.

Szybenik - to najmłodsze miasto wybrzeża. W odróżnieniu od innych dalmatyńskich miast, zbudowanych przez Greków, Rzymian lub Bizantyjczyków, został założony w IX w. przez chorwackich królów. Warto zwiedzić między innymi niezwykłą katedry św. Jakuba - arcydzieła architektury gotycko-renesansowej, Starówkę z licznymi wąskimi kamiennymi uliczkami i malowniczymi schodkami, renesansowy ratusz i klasztor franciszkanów

Rovinj - ulubione miasto artystów, nazywane chorwackim Saint Tropez (katedra św. Eufemii, ratusz, wieża zegarowa)

Park Narodowy Kornati - obejmuje 2/3 wysp z Archipelagu Kornat. Nazwa tego obszaru pochodzi od największej z wysp. Park ten to bogactwo środowiska geomorfologicznego a także fauny. Wody opływające wyspy należą do najlepszych miejsc połowowych. Jest również nazywany mekką dla żeglarzy i nurków.