Szwecja

Język urzędowy : szwedzki
Stolica : Sztokholm
Ustrój polityczny : monarchia parlamentarna
Jednostka monetarna : 1 korona szwedzka

Renifery, łosie, dzika przyroda po horyzont, koło podbiegunowe, spokój, cisza i najszczęśliwsze społeczeństwo świata. Szwecja często kojarzy się ze śniegiem i depresją spowodowaną brakiem słońca. Ale dla mnie Szwecja to magiczna kraina, gdzie czas zdaje się zwalniać a każdy człowiek żyje własnym rytmem. Urokliwe krajobrazy, wszechobecny spokój i sielankowa atmosfera przez okrągłe dwnaście miesięcy w roku. W końcu tam, gdzie reniferki swobodnie biegają po szosach a łosie zakradają się pod okna musi być coś z magii. I taka właśnie jest Szwecja - kraj, w którym czas nie ma znaczenia.

Geografia kraju
Szwecja zajmuje obszar około 450 000 km2 z około 9 mln ludności. Przez większą część roku północ pokryta jest śniegiem. Szwecja południowa ma charakter nizinny. Środkowa i północna część kraju jest górzysta - z wysokimi górami wzdłuż granicy z Norwegią, które opadają stopniowo ku wschodowi. W środkowej części kraju charakterystyczna jest niezliczona ilość jezior, z których największe to Wener i Wetter na południu kraju. Jeziora zajmują prawie 9% powierzchni. Sztokholm z kolei jest miastem położonym na 14 wyspach, często nazywanym z tego powodu „Wenecją Północy”. Największym miastem w Szwecji jest Sztokholm – 745 tys. mieszkańców. Drugim miastem pod względem wielkości jest Göteborg – 480 tys. mieszkańców.

Pogoda
Najlepszy okres: maj-październik. Potem robi się chłodniej, ale ostatnio zimy są coraz łagodniejsze, bardziej deszczowe niż mroźne. (HK)
Najlepszy okres zależy oczywiście od celu podróży. Jeśli chodzi o sporty zimowe to polecam oczywiście grudzień-marzec. Jeśli chodzi o zwiedzanie, zdecydowanie czerwiec–sierpień.

Ceny
Ceny przykładowych produktów:

chleb – 20-25 koron
mleko 1l – 9,5 koron
sok owocowy – 12-15 koron
jogurt 1l – 12-15 koron
ser żółty 1kg – 90–150 koron
masło 1kg – 50-60 koron
margaryna 1kg – 35-50 koron

Etykieta i zwyczaje
Szwedzka etykieta jest całkiem podobna do polskiej, można jednak powiedzieć, że jak gdyby „bardziej obowiązuje”. Szwedzi, rozmawiając, zawsze patrzą sobie prosto w oczy. W ten sposób zachowany zostaje szacunek pomiędzy rozmówcami. Warto też często się uśmiechać. Niczym dziwnym nie jest, że zupełnie obca osoba wdaje się z wami w swobodną konwersację - na mieście, w sklepie czy w metrze. Wszyscy są wobec siebie niesłychanie uprzejmi i taktowni.

Jedzenie
Szwedzi nie mają raczej swojej kuchni. Podstawę szwedzkiego menu stanowią ryby oraz fauna morska. Polecamy małe szwedzkie klopsiki (Köttbullar) – mniejsza wersja polskich mielonych. Żywność w Szwecji jest co najmniej dwukrotnie droższa od polskiej. Szczególnie drogie są mięsa i wędliny. Szwedzi jedzą dużo mrożonek i owoców morza (co rok, w drugą środę sierpnia jedzenie raków przyjmuje postać rytualną). W marketach możemy zakupić świeże krewetki, wędzonego łososia, ośmiornicę, raki itp. Poza tym, na zakupach spotkacie wiele produktów spożywczych zrobionych jakby z jednego koncentratu smakowego, którego najdoskonalszym objawieniem są liczne pasty rybne, kawiorowe itp., sprzedawane w tubkach. Co do samego sposobu spożywania posiłków, charakterystyczne jest jedzenie na dworze - na trawniku, w parku itp. Poranny rytuał to kawa i słodka bułeczka cynamonowa (kannelbulle), polecam również szwedzki specjał o nazwie pyt i panna - smażone kawałeczki ziemniaków z bekonem, szynką i jajkiem sadzonym oraz kötbullar (maleńkie kuleczki z mięsa mielonego podawane najczęściej z frytkami i brokułami).

Co warto przywieźć na pamiątkę
Flagi, koszulki, łosie, tradycyjne „czerwone konie”. W centrum Sztokholmu jest bardzo dużo sklepów z pamiątkami.

Co warto zobaczyć

Göteborg – miasto na zachodnim wybrzeżu Szwecji, nad cieśniną Kattegat. Jest to drugie co do wielkości miasto w kraju, powstało w XVII w. na życzenie króla Gustawa Adolfa II. W mieście jest nawet charakterystyczny pomnik króla wskazującego palcem miejsce budowy miasta (Gustaf Adolfs Torg). Do zwiedzania polecam: park Slottskogen, kampus uczelniany Chalmers University of Technology, Götaplatsen, bulwar Kungsportavenyn, ogród botaniczny, Liseberg, budynek opery i targ rybny (Feskekôrka). Miasto ma dwa lotniska (Göteborg Landvetter oraz Göteborg City Airport. Na tym drugim lądują samoloty tanich linii lotniczych. Lot z Warszawy zajmuje około 1,5h.).

Visby – miasto położone na Morzu Bałtyckim w zachodniej części wyspy Gotlandia. Szczególnie polecam żeglarzom płynącym w stronę wysp Alandy.

Marstrand – malutkie miasto na północ od Göteborga. Polecam zwiedzić przede wszystkim twierdzę (więzienie). W kasie można dostać malutki przewodnik w różnych językach. Sprzedawca miał nawet taki po polsku, jednak według mnie to było połączenie czeskiego i słowackiego (nic nie zrozumiałem).

Sztokholm - Sam Sztokholm nie jest dużym miastem i zapewne każdy szybko odnajdzie się w panującej tam atmosferze „wielkomiejskiej wioski”.

Vasamuseet, czyli Muzeum Okrętu Waza;
Skansen, czyli „Szwecję w miniaturce”;
Storkyrkan - największy kościół w Sztokholmie, gdzie odbywają się koronacje i śluby monarchów;
Pałac Królewski - najlepiej wybrać się w południe, właśnie wtedy na zewnętrznym dziedzińcu pałacowym odbywa się zmiana warty. Latem gwardia pałacowa przemaszerowuje przez centrum Sztokholmu codziennie;
Pałac Królewski na Starówce i Drottningholm, obecna rezydencja rodziny królewskiej;
Millesgarden - dom szwedzkiego rzeźbiarza i kolekcjonera, Carla Millesa

Początki miasta jak większości europejskich metropolii sięgają XIII wieku, a zaczęło sie od tradycyjnej niewielkiej rybackiej osady, leżącej w kluczowym punkcie cieśniny Norrstrom, na której od XI w. istniały umocnienia obronne strzegące m.in. szlaku do Sigtuny. Dziś pozostałością po niej jest sztokholmskie Stare Miasto, czyli Gambla Stan. Szczególne znaczenie rybacko-łowieckie nadawało osadzie położenie pomiędzy Bałtykiem a wielkim Jeziorem Mälaren. Z czasem doskonała trasa żeglugowa została wykorzystana również przez kupców. Dokładne początki samego miasta nie są dokładnie znane, choć jako tradycje uznaje się założenie twierdzy Tre Kronor, która wprawdzie już dziś istnieje jedynie w legendach, ale na jej miejscu wznosi się Pałac Królewski. Tre Konor powstał w końcu XII w., a w połowie XIII w. został rozbudowany przez Birgera Jarla, z którego działalnością wiążą się początki miasta. Sztokholm, jako kolejny członek Hanzy szybko się rozwijał, zwłaszcza w sferze handlu i nie przeszkadzało mu to, że był stosunkowo małym miastem. W XIII w. stał się jedną z rezydencji królewskich oraz głównym portem wywozowym (futra, rudy żelaza i miedzi, ryby, masło) i wwozowym Szwecji (tkaniny, sól). Ważnym partnerem handlowym miasta oprócz Lubeki (miasto w północnych Niemczech, główny ośrodek Ligii Hanzeatyckiej, do której należał Sztokholm) był Gdańsk. W ogóle dużą rolę w Sztokholmie odgrywali mieszczanie niemieccy, którzy od około 1350 r. do 1471 r. obsadzali połowę miejsc w radzie miasta. Od końca XIV w. miasto jest uważane za stolicę Szwecji; w tym czasie było wielokrotnie oblegane (szczególnie w okresie walk duńsko-szwedzkich). We wrześniu 1520 r. Sztokholm poddał się Chrystianowi II (królowi Danii i Norwegii), a w czerwcu 1523 r. Gustawowi I Wazie. W historii miasta na stałe zapisała się, tzw. sztokholmska krwawa łaźnia 8 i 9 listopada 1520 r., czyli publiczna egzekucja około 80-90 osób wykonana na rynku w Sztokholmie po opanowaniu Szwecji przez króla Chrystiana II. Reakcją na mord stał się wybuch powstania (w styczniu 1521 r.), które wyniosło na tron Gustawa I Wazę. Odtąd miasto na stałe trafiło w ręce Szwedów. Od średniowiecza osadnictwo rozszerzało się poza granice Sztokholmu na obszary zwane malmar: na południe (Södermalm), na północ (Normalm, Östermalm, które w I połowie XVII w. zostały włączone do miasta.

Karslrona - Najważniejszym miejscem w Karlskronie jest zapewne rynek Stortorget, należący do największych w Europie. W jego centrum znajduje się XIX-wieczny pomnik króla Karola XI. Obok pomnika, przy rynku mieści się też neogotycka wieża ciśnień, w której obecnie ma swoją siedzibę prywatne muzeum sztuki słynnego rodu Kulenoviców. W podziemiach wystawiony jest budzący kontrowersje obraz Madonny z Dzieciątkiem, który podobno namalował sam mistrz Leonardo. Jeszcze inny ciekawy obiekt przy rynku to zabytkowy ratusz – dziś budynek sądu. Przy rynku koniecznie też trzeba zajrzeć do słynnej lodziarni Glassiaren, co w tłumaczeniu oznacza Lodowiec. Lodziarnia jest tak popularna, że przyciąga setki klientów, stojących nieraz w długich kolejkach dla fantastycznych lodów. Ważnym miejscem poza rynkiem jest bastion Aurora, oraz portowe Nabrzeże Królewskie, które swoją nazwę zawdzięcza przybywającym to w dawnych czasach władcom. Przy nabrzeżu znajduje się dziś rezydencja gubernatora.
Malmo - Malmo jest miastem nietypowym. Pomimo 1000-letniej historii trudno zlokalizować jednoznaczne pozostałości dawnej osady. Nie ma tu, jak w większości starych miast, typowej Starówki. Zabytki stoją pojedynczo w całym mieście i trzeba się nachodzić, żeby je wszystkie zobaczyć. Drugą istotną cechą miasta jest jego wielonarodowość. Powstało tu wiele osiedli emigrantów, które są odrębne kulturowo od całości miasta. Poza tym Malmo postawiło na nowoczesność i coraz więcej domów czy inwestycji o tym świadczy. Szczególnie istotne są tu instytuty badawcze i szkoły. Jest tu też wiele innych elementów, począwszy od pięknych parków i plaż, poprzez bardzo bogate zaplecze gastronomiczne i szereg atrakcji kulturalnych.

Źródło: www. Lovetotravel.pl